Եվրոպայի «Երուսաղեմ»- Մակեդոնիայի Օհրիդ քաղաքը

Ամեն ինչ չափազանց մոտիկ է,
կարծես խաղալիք լինի: 

Հեծանիվները կազմում են
Մակեդոնիայի անբաժան մասնիկը

«Չեմ սիրում եվրոպացիներին, մենք հայերին ավելի շատ ենք նման»,- խոստովանեց իմ նոր ծանոթ մակեդոնացի Ջոկո Զորոսկին:

Եվ իրոք, դեռ ինքնաթիռից Մակեդոնիան դարձավ հարազատ, թեև պատճառը ես հասկացա միայն մեկնելուց... սարերը, կանաչը, լիճը, մարդիկ: Կարծես Հայաստանում լինեի, եթե այն գտնվեր Եվրոպայում:


Առաջին տարբերությունը հեծանիվներն են, որոնք կազմում են Մակեդոնիայի անբաժան մասնիկը. փողոցում հեծանիվով կարելի է տեսնել թե երիտասարդ աղջկա, թե տարեց պապիկի, թե բիզնեսմենի կամ թե դպրոցական տղայի:

Մակեդոնիան իրականում ավելի փոքր է, քան երևում է քարտեզում: Այստեղ ամեն ինչ չափազանց մոտիկ է, կարծես խաղալիք լինի:


Մոտ 5000 տարեկան Օհրիդը, որը գտնվում է Մակեդոնիայի հարավում, փոքրիկ քաղաք է, բայց իր 365 եկեղեցիներով և հնագույն լճերից մեկով հայտնի է ամբողջ աշխարհում: Քաղաքը համարվում է Եվրոպայի Երուսաղեմը և մտնում է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի պաշտպանության տակ:
Գտնվելով դարեր շարունակ թուրքական տիրապետության տակ` մակեդոնացիները քանդված եկեղեցիների փոխարեն կառուցել են փոքր մատուռներ, որոնք համարվում են սրբավայրեր:

քանդված եկեղեցիների փոխարեն
կառուցել են փոքր մատուռներ

Ցավոք ոչ բոլոր եկեղեցիները հնարավոր եղավ ներս մտնել, ոչ, պատճառն այն չէ, որ նրանք փակ էին, նրանք պարզապես.... վճարովի էին: 

Օհրիդի լիճը ամենամաքուրն է, որ ես երբևէ տեսել եմ: Հնարավոր է տեսնել մինչև 200 մետր խորությունը:
Ամենահայտնի ձուկը, ես կասեի` ձուկիկը, Պլաշիցան է, որը տեղի ռեստորաններում տրվում է որպես չիպս:

Օհրիդի նեղ փողոցներից մեկում կարելի է գտնել ամենահետաքրքիր վայրերից մեկը. Լյուպչո Պանեվսկին իր ընտանիքի հետ միասին պատրաստում են թուղթ և վրան նկարներ դաջում դեռևս է 16-րդ դարից եկած մեխանիզմով:

Մեկ այլ թուղթ, ես կասեի` նույնիսկ թղթեր ինձ շատ հետաքրքրեցին: Օհրիդում տարբեր պատերի, անգամ ծառերի վրա կարելի էր գտնել մարդկանց մահախոսականներ: Դա հին սովորույթ է Օհրիդում, որն արվում է եկեղեցու կողմից:

Մակեդոնիայի խորհրդանիշը արևն է, որը պատկերված է անգամ դրոշի վրա կարմիր և դեղին գույներով:
Այստեղ ամենուր արևային գույներ են, անգամ ճանապարհային երթևեկության նշանները:

Լյուպչո Պանեվսկին իր ընտանիքի հետ
միասին պատրաստում են թուղթ 

մարդկանց մահախոսականները
 գրվում են եկեղեցու կողմից

Օհրիդի հազարամյա ծառը

Հնադարյան ամֆիթատրոնը

Ժանգոտած երջանկություն

Հիմա գիշեր է, և ես սպասում եմ այն պահին, որին սպասում են բոլոր նրանք, ովքեր գիշերը բարձրանում են տանիք և նայում են... բայց ոչ երկնքին: Միայն ինքնասպաններն են վախենում ներքև նայելուց. նրանք վախենում են, որ գետինը ավելի հզոր կլինի և կհաղթի նրանց, իսկ ես ընդամենը բարձրացել եմ տանիք և նայում եմ…ոչ երկնքին։

Գետինը սկսում է հաղթել, և ես վերջնականապես պարտվում եմ. նայում եմ երկնքին, որտեղ միայնակ աստղ է, որն ընկնելու տեղ չունի, իսկ ես ունեմ, ընկնե՞մ: Գա՞մ քեզ մոտ, ի՛մ աստղիկ, միայնակ չլինես.. մենակությունը մեկ այլ մենակությամբ են սպանում...

Մոռանամ ամեն ինչ, ամեն ինչ թողնեմ... նրան, սերը, որ ցանկանում է մեռնել, երջանկությունս, որ... ժանգոտել է անգործությունից:

Ո՛չ, աստղ, ես դեռ գործ ունեմ այստեղ. ես պետք է մաքրեմ երջանկությունս այդ ժանգից, որն այսքան տարի իր տաք գրկում պահել է նրան: Իսկ եթե երջանկությանս համար ավելի տաք լինի ժանգի գրկում, քան թե իմ... Կասկածը սկսեց արթնանալ աղմկոտ լռությունից: Նրա՞ն էլ հանգիստ թողնեմ. նա առանց ինձ էլ իրեն լավ է զգում: Երևի բոլոր ինքնասպանները ընկնելուց առաջ մտածում են, որ առանց իրենց երջանկության համար ավելի լավ կլինի:

Միայն դու իմ կարիքն ունես, իմ միայնակ աստղիկ։ Կգամ քեզ մոտ, և մենք կլինենք միասին...գալիս եմ, բացիր գիրկդ: Երկնքին հասնելու համար պետք է հասնել գետնին:

Իսկ երկնքում դատարկություն է, միայն հեռու-հեռվում մի աստղ ընկավ...